Historia Parafii Ewangelickiej w Płocku

Początki parafii związane są z osadnikami, kolonistami. Napływali oni na Mazowsze,  od połowy XVII wieku. Jednak zasadniczy napływ kolonistów nastąpił od połowy XVII wieku. Pierwszą falę kolonizacyjną stanowili przybysze z Pomorza Wschodniego i Kujaw, następną z Hesji i Wirtembergii. W większości byli oni luteranami (ewangelikami).

Przybyli oni na te tereny w celu zagospodarowania corocznie zalewanych przez wodę łąk, pastwisk a także pól uprawnych. Osadnicy ci pochodzący z Europy Zachodniej byli nazywani „olędrami".

Osadnicy zakładali swoje gospodarstwa, rozwijali rolnictwo na terenach wokół Płocka i zakładali także pobliskich miejscowościach parafie. W ten sposób we wsiach i mniejszych miejscowościach wokół Płocka powstawały parafie ewangelickie. W podobny sposób w Płocku powstała parafia ewangelicka.

Ewangelicy Ci pochodzili z takich państw jak Węgry, Austria, Francja, Holandia, Rosja. Ewangelicy polskiego pochodzenia pochodzili z Warszawy, Płońska, Przasnysza, Włocławka, Lublina, Łomży, Kielc, Szreńska, Rawy Mazowieckiej, Sierpca, Kalisza czy Kutna. Początkowo luteranie z terenów Mazowsza płockiego nie mieli swojego stałego miejsca kultu. Najbliższa parafia znajdowała się w odległym Węgrowie.

W Płocku przełomowym rokiem dla ewangelików była data 5 czerwca 1804 roku, kiedy to król Fryderyk Wilhelm II podpisał dokument, w którym przekazuje parafii ewangelicko – augsburskiej w Płocku kościół Dominikański (tzw. na Górkach) wraz z klasztorem.

Kościół wykorzystywany był przez parafię natomiast część zabudowań klasztornych wykorzystano na mieszkanie dla księdza. W pozostałej części zabudowań powstało na przestrzeni lat archiwum, następnie szkoła, więzienna fabryka tkanin, szpital, mieszkania i pomieszczenia magistratu – urzędu miasta. Na przestrzeni lat parafia się rozwijała, powiększała tak jak całe miasto.

Po I wojnie światowej ewangelicy tak jak inni mieszkańcy miasta pracowali aby odbudować miasto po zniszczeniach wojennych. W parafii ewangelickiej proboszczem był w tych czasach znany ksiądz – Robert Gundlach ur. w Łomży 17.10.1871 roku zmarł w Płocku w 21.09 1934roku – był proboszczem w Płocku w latach 1916-1934, był człowiekiem bardzo szanowanym, opanowanym, spokojnym, współtwórca  np. Płockiego Towarzystwa Wioślarskiego.

Następcą księdza Gundlacha był ksiądz Adolf Schendel urodzony w Lipianach – 12.09 1904, zmarł 17.05.1967.

Był proboszczem w Płocku od 1936 – 1939 roku.

Innym bardzo znanym płocczaninem był Władysław Sztromajer – był on pierwszym po wojnie prezesem Rady Miejskiej miasta Płocka.

Po II wojnie światowej życie płockich ewangelików nie było łatwe, budynek kościoła został przejęty przez wyznawców kościoła rzym – kat. Parafianie PE-A w Płocku starali się odzyskać budynek kościoła jednak zaistniała sytuacja po wojnie uniemożliwiła im powrót na dawne miejsce. Kościół nie został odzyskany a nabożeństwa i lekcje religii odbywały się raz w miesiącu w parafii Mariawickiej w Płocku. 

Dzięki staraniom parafian w roku 2000 rozpoczęła się budowa nowego kościoła ewangelickiego w Płocku. Pierwsze nabożeństwo odbyło się 10.11.2001 roku.